Πολλοί γονείς μου παραπονιούνται ότι τους παίρνει από κάτω και θυμώνουν, στεναχωριούνται, αγχώνονται με τη συμπεριφορά του παιδιού τους και αναζητούν τρόπο να το λύσουν.
Κάθε ηλικία έχει τα προβλήματα και τις δυσκολίες της.
Οι κουρασμένοι γονείς ενός μωρού αναρωτιούνται «πότε επιτέλους θα αρχίσει να κοιμάται όλο το βράδυ;»
Οι εξαντλημένοι γονείς του δίχρονου αναρωτιούνται «πότε επιτέλους θα σταματήσει να πέφτει κάτω από τα νεύρα του;»
Οι εκνευρισμένοι γονείς του τετράχρονου αναρωτιούνται «πότε επιτέλους θα πάψει να γκρινιάζει;» και
Οι απελπισμένοι γονείς του έφηβου αναρωτιούνται «πότε θα σταματήσει να μας πηγαίνει κόντρα και να λέει όχι όλη την ώρα;»
Συχνά οι γονείς κολλάνε τόσο πολύ στο πρόβλημα, που αισθάνονται ότι δε μπορούν να κάνουν κάτι.
Μισό λεπτό, όμως! Πάντα μπορούμε να κάνουμε κάτι! Πάντα! Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να αλλάξουμε τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε το πρόβλημα και το πώς αντιδρούμε σε αυτό. Θα με ρωτήσετε «καλά, και αυτό λύνει το πρόβλημα;». Παραδόξως, ναι! Είτε μειώνει το πρόβλημα είτε το λύνει.
Η λύση δεν είναι πάντα στο να βρούμε τον μαγικό τρόπο και να αλλάξουμε τη συμπεριφορά του παιδιού μας με τη μία και για πάντα! Είναι εντελώς μέσα στην ανθρώπινη φύση για ένα παιδί να έχει διαφορετικές συμπεριφορές ανάλογα με την ηλικία του.
Συχνά οι γονείς κολλάνε τόσο πολύ στο πρόβλημα, που αισθάνονται ότι δε μπορούν να κάνουν κάτι.
Για παράδειγμα, ξέρετε για ποιο λόγο τα μωρά ξυπνάνε πολλές φορές μέσα στη νύχτα; Πάντως όχι για να εκνευρίσουν τους γονείς τους!
Σύμφωνα με την επιστήμη, για να παραμείνουν ζωντανά! Γιατί αν πέσουν σε βαθύ και πολύωρο ύπνο, ο εγκέφαλός τους που είναι ανώριμος ακόμα, ενδέχεται να μη δώσει την εντολή «πάρε ανάσα» και το μωρό να καταλήξει.
Τα δίχρονα πάλι έχουν τόσο έντονα κακή συμπεριφορά γιατί δε μπορούν να εκφράσουν πλήρως με λόγια αυτά που σκέφτονται και αυτά που νιώθουν, οπότε ξεσπάνε τον θυμό και την πίεση που αισθάνονται με πράξεις!
Τα τετράχρονα πάλι γκρινιάζουν επειδή ψάχνονται και προσπαθούν να βρουν ποιο είναι το καλύτερο στυλ επικοινωνίας και εξερευνούν τον κόσμο τους.
Οι έφηβοι έχουν ένα μεγάλο έργο μπροστά τους: σταδιακά να κόψουν τον συναισθηματικό ομφάλιο λώρο με τους γονείς τους, να γίνουν ανεξάρτητα και αυτόνομα άτομα καθώς θα μπουν σύντομα στην ενήλικη ζωή. Έτσι, τα «όχι» των εφήβων είναι ο τρόπος τους να δείξουν ότι έχουν γνώμη και άποψη και είναι διαφορετικοί άνθρωποι από τους γονείς τους.
Αυτό που μπορούμε και πρέπει να κάνουμε είναι εμείς οι γονείς να γίνουμε πιο θετικοί απέναντι στα παιδιά μας.
Να θυμάστε ότι δε γίνεται ένα παιδί να φέρεται διαρκώς «σωστά» με τον τρόπο που το έχετε εσείς στο μυαλό σας και το επιθυμείτε. Ούτε και υπάρχει «τέλεια» συμπεριφορά. Αυτό που υπάρχει είναι η καλή διάθεση, η καλή θέληση, η κατανόηση και η ικανότητα να δει κανείς τον γονεϊκό του ρόλο με θετικό τρόπο.
Τα παιδιά λατρεύουν την προσοχή, ακόμα και αν αυτή είναι αρνητική!
Μπορείτε λοιπόν να αλλάξετε το πώς σκέφτεστε και νιώθετε για κάποια προβλήματα και να δείτε το δικό σας ρόλο μέσα από ένα πρίσμα θετικής και ήρεμης στάσης. Οι αλλαγές που σας προτείνω εδώ είναι επιστημονικά τεκμηριωμένες: μικρές αλλαγές που θα κάνετε εσείς θα έχουν τεράστιο αντίκτυπο στη σχέση σας με το παιδί σας.
Δείτε το πρόβλημα με άλλο μάτι
Σκεφτείτε μια συμπεριφορά του παιδιού σας που σας εκνευρίζει, σας στενοχωρεί ή σας θυμώνει.
Σας εκνευρίζει το γεγονός ότι το μωρό σας πετάει το φαγητό του στο πάτωμα;
Ότι το δίχρονο παιδάκι σας μιλάει διαρκώς με δυνατή φωνή και σας ρωτάει «γιατί αυτό» και «γιατί εκείνο»;
Ότι ο γιος σας λέει «όχι» σε ό,τι του προτείνετε και ακούει φρικτή μουσική;
Τι είναι αυτό που το παιδί σας «κερδίζει» από την «κακή» συμπεριφορά;
Την προσοχή σας;
Την προσοχή κάποιου άλλου;
Μια έντονη αντίδραση (που είναι ένα είδος προσοχής);
Τα παιδιά λατρεύουν την προσοχή, ακόμα και αν αυτή είναι αρνητική!
Οι φωνές σας ή η θυμωμένη σας αντίδραση λειτουργεί με έναν απλό τρόπο: υποκινεί την κακή συμπεριφορά!
Κατά δεύτερο λόγο, σκεφτείτε γιατί ακριβώς σας ενοχλεί η συγκεκριμένη συμπεριφορά. Έχετε αποφασίσει ότι επειδή δε σας αρέσει ή δε σας βολεύει είναι «κακή» συμπεριφορά; Ντρέπεστε μπροστά σε κόσμο;
Οι περισσότερες «κακές» συμπεριφορές αυτού του είδους είναι αναμενόμενες, μέσα στο πλαίσιο της κανονικής εξέλιξης του παιδιού και δεν είναι επικίνδυνες για το παιδί ή κάποιον άλλον. Όσο λιγότερο αγχώνεστε για αυτές τις συμπεριφορές και όσο λιγότερο αντιδράτε αρνητικά, τόσο συντομότερα θα μειωθούν.
Xαμηλώστε τις προσδοκίες σας
Που και που να θυμίζετε στον εαυτό σας ότι τα παιδιά είναι παιδιά!
Αυτό που περιμένετε από το παιδί σας θα πρέπει να είναι ανάλογο με την ηλικία του και το εξελικτικό του επίπεδο. Όπως δε θα περιμένατε από ένα δίχρονο να δένει μόνο του φιόγκο τα κορδόνια των παπουτσιών του, έτσι δε θα πρέπει να περιμένετε ότι θα φέρετε «σωστά», με ενήλικα κριτήρια, 100% των ωρών που είναι ξύπνιο.
Τα παιδιά μαθαίνουν από την «κακή» συμπεριφορά και τα λάθη ποιο είναι το σωστό- αυτό ισχύει αποκλειστικά όταν ο γονιός διδάσκει το σωστό και δεν τιμωρεί απλώς την κακή συμπεριφορά. Το παιδί γεννήθηκε χωρίς να ξέρει! Πώς θα μάθει αν δεν του το διδάξουμε εμείς, με το παράδειγμα, τα λόγια, και την καθοδήγησή μας;
Οι φωνές σας ή η θυμωμένη σας αντίδραση λειτουργεί με έναν απλό τρόπο: υποκινεί την κακή συμπεριφορά!
Υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι φάση είναι, θα περάσει
Αλήθεια! Θυμάστε πόσο δύσκολες ήταν οι πρώτες εβδομάδες με το νεογέννητό σας;
Μπορεί ναι, μπορεί όχι!
Σίγουρα αυτή είναι ανάμνηση, όχι ένα καθημερινό βάσανο! Οι περισσότεροι γονείς νιώθουν ότι δεν θα «τελειώσει το μαρτύριο», όπως χαρακτηριστικά περιγράφουν.
Και όμως!
Το παιδάκι τους μεγάλωσε και όλα καλά!
Αν το παιδί σας περνάει τη φάση με τους εφιάλτες, ή ξαφνικά δε θέλει να φάει τα φρούτα του, μη στεναχωριέστε! Φάση είναι, θα περάσει!
Μοιραστείτε τη συναισθηματική ευθύνη
Μιλήστε με τον σύζυγό σας για όλα αυτά που σας απασχολούν, για τους φόβους, τις σκέψεις, τις προσδοκίες σας. Αν έχετε άγχος κουβεντιάστε το. Αν έχετε ανησυχίες για την εξέλιξη του παιδιού σας ή για το μέλλον μοιραστείτε τα με τον/τη σύζυγο.
Δείξτε συναισθηματική κατανόηση κι ελάτε κοντά στο παιδί αντί να διορθώσετε το λάθος
Όταν το παιδί έχει κακή συμπεριφορά, οι περισσότεροι γονείς σκέφτονται ότι η τιμωρία, το τάιμ-άουτ, η απώλεια προνομίων είναι ο καλύτερος τρόπος για να σταματήσουν την κακή συμπεριφορά.
Μερικές φορές οι τακτικές αυτές λειτουργούν, μερικές όχι.
Τα πιο πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα λένε ότι το σημαντικότερο στη σχέση γονιού-παιδιού είναι η συναισθηματική σύνδεση.
Το παιδί από φυσικού του θέλει να ευχαριστεί τον γονιό του, άρα αν νιώθει κοντά του συναισθηματικά έχει εσωτερικό κίνητρο για να φερθεί σωστά.
Το πρόβλημα είναι ότι πολλές φορές τα παιδιά πράγματι δε γνωρίζουν ποιος είναι ο σωστός τρόπος να βρουν το δίκιο τους και στο μυαλό του δίχρονου και του τρίχρονου το να τραβήξουν τα μαλλιά της φίλης τους για να πάρουν το παιχνίδι είναι μια καλή στρατηγική!
Μετά από επεισόδια κακής συμπεριφοράς ελάτε κοντά στο παιδί, δείξτε του κατανόηση και βοηθήστε το να δει και να εφαρμόσει τη σωστή συμπεριφορά.
Δείτε το πρόβλημα από την οπτική γωνία του παιδιού
Συχνά οι γονείς θεωρούν ότι τα παιδιά μεγαλοποιούν τα πράγματα ή ότι έχουν δυσανάλογες αντιδράσεις σε μικροπράγματα. Πριν κρίνετε και πείτε στο παιδί «αυτά είναι χαζομάρες», πάρτε απόσταση από την κατάσταση και δείτε την από την οπτική γωνία του παιδιού.
Τι είναι σημαντικό για το παιδί;
Για ποιο λόγο φέρθηκε έτσι;
Γιατί στεναχωρήθηκε ή θύμωσε;
Αυτό θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε το πώς ένιωσε και να το βοηθήσετε να ηρεμήσει και να επιλέξει σωστή συμπεριφορά.
Δείτε το ρόλο σας ως προπονητή
Δεν είστε ούτε δικαστής ούτε αστυνόμος στη σχέση με το παιδί σας! Δε χρειάζεται να προσπαθείτε να το ελέγξετε στο κάθε τι, μικρό ή μεγάλο. Δείτε το ρόλο σας ως προπονητή- προπονείτε το παιδί σας να μάθει σωστές συμπεριφορές, να αποκτήσει συναισθηματική και κοινωνική νοημοσύνη, να διαλέγει το σωστό, να είναι καλός άνθρωπος και να πετύχει στη ζωή του.
Είστε ο γονιός του παιδιού που έχετε, όχι του ιδανικού παιδιού που φαντάζεστε
Πόσες φορές δε μου λένε οι γονείς «Μα αυτό το παιδί δεν είναι σαν εμένα!» ή «Περίμενα να είναι πρώτος στα μαθηματικά» ή «Να έχει ταλέντο στη μουσική» ή οτιδήποτε είναι αυτό που είχε στη φαντασία του ως «ιδανικό» παιδί κάθε γονιός.
Οι γονείς ήδη φαντάζονται το παιδί τους απ’ όταν είναι στην κοιλιά της μαμάς του και κάνουν σχέδια για το πώς θα είναι και τι θα κάνει στη ζωή του… Και βέβαια, όσοι γονείς έχουν περισσότερα από ένα παιδιά, ξέρουν ότι κάθε παιδί είναι διαφορετικό, με την προσωπικότητά του, τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία του.
Έτσι, θα πρέπει να προσαρμόσετε το στυλ ανατροφής όπως ταιριάζει στο παιδί σας.
Απολαύστε την κάθε μέρα με το παιδί σας και επενδύστε στη δύναμη της σχέσης σας
Το άρθρο αυτό έχει δημοσιευτεί ως ειδικό υλικό για όλους εσάς που έχετε εγγραφεί στη λίστα αλληλογραφίας μου.
Αν πιστεύετε ότι κάποιος/α φίλος/η σας ενδιαφέρεται για το άρθρο αυτό, στείλτε το του/της ή μοιραστείτε το στα social
Αν δεν είστε ήδη εγγεγραμμένοι, αλλά θέλετε να διαβάζετε πρώτοι τα άρθρα μου, κάνετε παρακάτω εγγραφή: